Της Νάνσυ Μπίσκα -Έρευνα: Ελένη Ζήτη, φιλόλογος
Δημοσιεύθηκε στο Ελληνοκαναδικό Περιοδικό “CHARISMAG” και στην Ελληνο-Αμερικανική Εφημερίδα “Ομογένεια και Αθλητισμός”, Δεκέμβριος 2016
Οι λέξεις «ήρως», «ήρωας» και η έννοια «ηρωισμός» είναι αποκλειστικά ελληνικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ελληνική λέξη «ήρως» είναι η πηγή της αντίστοιχων λέξεων στις δυτικές γλώσσες. Στα γαλλικά “heros” “heroique” “heroisme” , στα ιταλικά “eroe”, “eroico”, “eroismo”, στα Ισπανικά “heroe”, “heroico”, “heroismo”, στα αγγλικά “hero”, “heroic”, “heroism”, στα γερμανικά “heros”, heroisch”, “heroismus”, “herr” (=κύριος, εκ του ήρως), στα λατινικά “heros”[1].
Οι μνήμες ηρωισμού των Αγωνιστών του 1821, που σήκωσαν το λάβαρο των ακατάλυτων και υπερατομικών για τον Ελληνισμό αξιών της Αξιοπρέπειας, της Ελευθερίας, της Ανεξαρτησίας και του Ανιδιοτελούς Πατριωτισμού αποτελούν αστείρευτη και διαχρονική πηγή έμπνευσης.
Για την απόφαση των Ελλήνων να ελευθερωθούν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης εξομολογείται: «Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε την επανάσταση δεν συλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχουμε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι βαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: ‘Που πάτε ωρέ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα και με το τίποτα’, αλλά ως μια βροχή έπεσε σε όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας και όλοι και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι μικροί και μεγάλοι, όλοι συμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».
Και συνεχίζει σ’ ένα άλλο σημείο : «O κόσμος μας έλεγε τρελούς. Εμείς, αν δεν είμαστε τρελλοί δεν εκάναμε την Επανάσταση. Διότι ηθέλαμε συλλογιστεί : Πρώτον δια πολεμοφόδια , δεύτερον δια καβαλαρία, δια πυροβολικό, δια πυριτοθήκες και τρίτον θέλαμε λογαριάσει τη δύναμη τη δική μας και τη δύναμη την τουρκική ..»
Ο βίος και η ιστορία των Ελλήνων από την αρχαιότητα μέχρι η Ελλάδα να αναγνωρισθεί επισήμως ως ανεξάρτητο κράτος, αποτελεί ύμνο στην Ελευθερία. Ο Εθνικός μας Ποιητής Διονύσιος Σολωμός στην 78η στροφή του «‘Ύμνου εις την Ελευθερία» παρομοιάζει τους Έλληνες της Ελληνικής Επανάστασης με τους τριακόσιους του Λεωνίδα καταδεικνύοντας τη συνέχεια των αγώνων του έθνους μας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα:
Ω τριακόσιοι, σηκωθείτεκαι ξανάλθετε σε μας,τα παιδιά σας θελ’ ιδείτεπόσο μοιάζουνε με σας.
Ο Διονύσιος Σολωμός σημειώνει στους «Στοχασμούς»: «H ζωή που ανασταίνεται με όλες της τες χαρές, αναβρύζοντας ολούθε, νέα, λαχταριστή, περιχυνόμενη εις όλα τα όντα· η ζωή ακέραιη, απ’ όλα της φύσης τα μέρη, θέλει να καταβάλη την ανθρώπινη ψυχή· θάλασσα, γη, ουρανός, συγχωνευμένα, επιφάνεια και βάθος συγχωνευμένα, τα οποία πάλι πολιορκούν την ανθρώπινη φύση στην επιφάνεια και εις το βάθος της. Η ωραιότης της φύσης, που τους περιτριγυρίζει, αυξαίνει εις τους εχθρούς την ανυπομονησία να πάρουν τη χαριτωμένη γη, και εις τους πολιορκημένους τον πόνο ότι θα τη χάσουν».
Στους στίχους αυτούς ο ποιητής δίνει την τραγικότητα των Μεσολογγιτών. Την ώρα της αναγέννησης που συντελείται την άνοιξη εκείνοι ετοιμάζονται για τον θάνατο. Ας παρακαλουθήσουμε πως ο ποιητής μετουσιώνει την αντίθεση αυτή σε ποίηση:
«O Aπρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε, Kι’ όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε».
Και στη συνέχεια σημειώνει:
«Mάγεμα η φύσις κι’ όνειρο στην ομορφιά και χάρη,
H μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι·
Mε χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κραίνει·
Όποιος πεθάνη σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
Η αρχαία και η νεότερη Ελληνική ιστορία είναι γεμάτη με ηρωϊκές σελίδες σαν την πολιορκία του Μεσσολογίου. Σελίδες που καταδεικνύουν πως οι πρόγονοι μας θεωρούσαν την ελευθέρια ως το ύψιστο αγαθό του ανθρώπου. Ο αγωνιστής Ιωάννης Μακρυγιάννης έλεγε:
«Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Το λοιπόν δουλέψαμε όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγη ούτε ο δυνατός ‘εγώ’, ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς ‘εγώ’; Όταν αγωνιστεί μόνος του να φκειάση ή να χαλάση, να λέγη ‘εγώ’, όταν όμως αγωνίζονται πολλοί να φκειάσουν, τότε να λένε ‘εμείς’. Είμαστε εις το ‘εμείς’ κι όχι εις το ‘εγώ’».
Ας αναλογιστούμε λοιπόν, ότι μόνο ενωμένοι, σε κοινό όραμα και κοινή πορεία, με ομοψυχία και ευψυχία, μπορούμε να ξεπεράσουμε τις προκλήσεις, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο για τις νεότερες γενεές!
Χρόνια πολλά και καλύτερα στον απανταχού Ελληνισμό!
[1] Από το λεξικό «Έλλην Λόγος- Πώς η Ελληνική γονιμοποίησε τον Παγκόσμιο Λόγο» της Άννας Τζιροπούλου Ευσταθίου.
Οι λέξεις «ήρως», «ήρωας» και η έννοια «ηρωισμός» είναι αποκλειστικά ελληνικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ελληνική λέξη «ήρως» είναι η πηγή της αντίστοιχων λέξεων στις δυτικές γλώσσες. Στα γαλλικά “heros” “heroique” “heroisme” , στα ιταλικά “eroe”, “eroico”, “eroismo”, στα Ισπανικά “heroe”, “heroico”, “heroismo”, στα αγγλικά “hero”, “heroic”, “heroism”, στα γερμανικά “heros”, heroisch”, “heroismus”, “herr” (=κύριος, εκ του ήρως), στα λατινικά “heros”[1].
Για την απόφαση των Ελλήνων να ελευθερωθούν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης εξομολογείται: «Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε την επανάσταση δεν συλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχουμε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι βαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: ‘Που πάτε ωρέ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα και με το τίποτα’, αλλά ως μια βροχή έπεσε σε όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας και όλοι και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι μικροί και μεγάλοι, όλοι συμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».
Ο Διονύσιος Σολωμός σημειώνει στους «Στοχασμούς»: «H ζωή που ανασταίνεται με όλες της τες χαρές, αναβρύζοντας ολούθε, νέα, λαχταριστή, περιχυνόμενη εις όλα τα όντα· η ζωή ακέραιη, απ’ όλα της φύσης τα μέρη, θέλει να καταβάλη την ανθρώπινη ψυχή· θάλασσα, γη, ουρανός, συγχωνευμένα, επιφάνεια και βάθος συγχωνευμένα, τα οποία πάλι πολιορκούν την ανθρώπινη φύση στην επιφάνεια και εις το βάθος της. Η ωραιότης της φύσης, που τους περιτριγυρίζει, αυξαίνει εις τους εχθρούς την ανυπομονησία να πάρουν τη χαριτωμένη γη, και εις τους πολιορκημένους τον πόνο ότι θα τη χάσουν».