Πηγή: Greek News, April 4, 2005, Έρευνα του Νίκου Νικολιδάκη
Οι Έλληνες μετανάστες στις Η.Π.Α., θα αναζητήσουν, αρκετά νωρίς, πολλούς τρόπους για να κρατήσουν στη νέα τους πατρίδα κάθε εθνικό και πολιτιστικό στοιχείο, το οποίο θα συντηρούσε το πολιτιστικό και εθνικό κεφάλαιο της ελληνικής τους καταγωγής και ταυτότητας. Οι εκδηλώσεις των εθνικοτοπικών σωματείων, οι σχολικές γιορτές κατά τις εθνικές επετείους, οι ετήσιοι χοροί των συλλόγων , σωματείων, οργανισμών κ.λ.π., αλλά κυρίως οι οργανούμενες εθνικές παρελάσεις για την επέτειο της 25ης Μαρτίου, στοχεύουν στη διατήρηση των εθνικών και πολιτιστικών στοιχείων της ταυτότητάς τους. Κορωνίδα των εκδηλώσεων αυτών αποτελεί η εθνική παρέλαση που οργανώνεται από ομογενειακούς φορείς, στις διάφορες μεγαλουπόλεις των Η.Π.Α.
Η πλέον γνωστή, παναμερικανικά, ομογενειακή παρέλαση, είναι αυτή της Ν. Υόρκης, η οποία τα τελευταία 67 χρόνια έχει αναδειχθεί σε κορυφαία εκδήλωση εθνικής υπερηφάνειας, ομοψυχίας και ανάτασης αλλά και ευκαιρία μοναδικής προβολής των δυνάμεων του Ελληνισμού της ευρύτερης περιοχής της Ν. Υόρκης. Η παρέλαση αυτή όπως άλλωστε προκύπτει από ένα πλούσιο ιστορικό υλικό, αποτελεί όχι μόνο το εφαλτήριο έκφρασης του δυναμισμού της ομογένειας , αλλά ταυτόχρονα και την κολυμβήθρα αναβαπτισμού της εθνικής της συνείδησης των ομογενών.
Οι διοργανωτές της προσπαθούν μέσω της παρέλασης αυτής – ιδιαίτερα μάλιστα τα τελευταία χρόνια που λαμβάνει χώρα στην παγκοσμίως γνωστή 5η Λεωφόρο – να δείξουν στο αμερικανικό κοινό , πρωτίστως , αλλά και σε όλο τον κόσμο, μέσω της τηλεοπτικής, σήμερα, κάλυψής της, ότι ο Ελληνισμός των Η.Π.Α. εξακολουθεί να έχει άρρηκτους τους δεσμούς με τη γενέτειρα. Η ομογένεια , διατρανώνει ταυτόχρονα, με την παρέλαση αυτή ότι διατηρεί την εθνική της συνείδηση, στηρίζει τα εθνικά θέματα της Ελλάδας, ενώ παράλληλα με τον όγκο της συμμετοχής που επιδιώκεται, καταβάλλεται προσπάθεια για να εκφραστεί ο πολυσχιδής δυναμισμός της. Ένας δυναμισμός που εκτείνεται σε οικονομικό, εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και πολιτικό επίπεδο.
Το οικονομικό επίπεδο αναδεικνύεται με τη δυνατότητα των ομογενών να οργανώσουν μια τέτοιας εμβέλειας εκδήλωση, η οποία πλαισιώνεται παράλληλα με αρκετές άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Τα εκατοντάδες άρματα που παρελαύνουν στην 5η λεωφόρο, οι διάφορες μουσικές μπάντες, οι δεξιώσεις σε πολυτελή ξενοδοχεία παρουσία πολιτικών και κυβερνητικών αξιωματούχων – Αμερικανών και Ελλήνων – είναι μια αποτύπωση της οικονομικής ευρωστίας της ομογένειας όχι μόνο σήμερα , αλλά και στη διαχρονική της παρουσία στη χώρα αυτή. Το εκπαιδευτικό επίπεδο της ομογένειας προβάλλεται επίσης, μέσω της παρέλασης αυτής , αφού τουλάχιστον 3.000 μαθητές και 500 εκπαιδευτικοί από 50 σχολεία τεσσάρων πολιτειών ( Ν.Υ, NJ, CT, PA ) , παρελαύνουν με εθνικές φορεσιές, Ελληνικές σημαίες, με άρματα προβολής της Ελληνικής Παιδείας, Ελληνικούς χορούς και Ελληνικά τραγούδια.
Θα μπορούσε πολύ εύκολα να οδηγηθεί κανείς στη διαπίστωση ότι, η Ελληνοπρέπεια , η έφεση για Ελληνομάθεια αλλά και το ενδιαφέρον για Ελληνική Παιδεία προβάλλονται συνολικά με τη μαζική αυτή συμμετοχή του εκπαιδευτικού κόσμου. Μια προβολή που επιτυγχάνεται τόσο ποσοτικά – ένεκα του μεγάλου αριθμού συμμετοχής – αλλά και ποιοτικά με την καθαρά ελληνική εμφάνιση την ημέρα αυτή, τη συγκινησιακή φόρτιση μαθητών και δασκάλων αλλά και με την ευρύτερη εθνική ανάταση που επικρατεί στον εκπαιδευτικό και μαθητικό κόσμο της ομογένειας, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της παρέλασης αλλά και κατά το διάστημα της προετοιμασίας τους .
Το πλήθος των μηνυμάτων τα οποία εκπέμπονται είτε από τα άρματα των οργανώσεων είτε από τα ηχητικά μηνύματα των εκφωνητών, αναδεικνύουν και σηματοδοτούν την πλούσια πολιτιστική παράδοση των ομογενών την οποία θέλουν να διατρανώσουν στην πολυπολιτισμική πρωτεύουσα του κόσμου, τη Ν.Υόρκη.
Κεντρικός στόχος, πάντως, της παρέλασης μολονότι είναι ο μόνος που δεν ανακοινώνεται ως τέτοιος, σε αντίθεση με τους προηγούμενους που διαφημίζονται με κάθε τρόπο για την επίτευξη μαζικής συμμετοχής, είναι η προβολή της πολιτικής ισχύος της ομογένειας και οι δυνατότητες παρέμβασής της στους πολιτικούς και κυβερνητικούς χώρους της Αμερικής αλλά και της γενέτειρας.
Γιαυτό, δεν είναι τυχαίο το ότι στα 67 χρόνια διεξαγωγής της εθνικής – όπως επίσημα χαρακτηρίζεται – παρέλασης, καταβάλλεται ετησίως μεγάλη προσπάθεια ώστε στο «σώμα» των Grand Marshals να περιλαμβάνονται ηχηρά ονόματα προσωπικοτήτων από την πολιτική σκηνή εδώ και από την Ελλάδα αλλά και κυβερνητικών αξιωματούχων. Κύριο μέτρο επιτυχίας, κάθε φορά, της παρέλασης μπορεί να θεωρηθεί η συμμετοχή τέτοιων προσωπικοτήτων σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη μαζική συμμετοχή κόσμου.
Απόδειξη τούτου είναι , όπως διαβάζουμε στις ομογενειακές αλλά και τις αμερικανικές εφημερίδες ότι, μεταξύ των υψηλών καλεσμένων που έλαβαν μέρος σε διάφορες παρελάσεις , περιλαμβάνονται ο στρατηγός John Daniell ( 23 Μαρτίου 1941), ο πρίγκηπας Πέτρος και η σύζυγός του πριγκήπισσα Ειρήνη (3 Απριλίου 1948) , ο δήμαρχος Ο’Dwyer (25 Μαρτίου1949), ο δήμαρχος της Ν. Υόρκης Impellitteri (30 Μαρτιίου 1952), o στρατηγός Roger Browne (27 Μαρτίου 1955), ο βουλευτής Jacob Javits ( 31 Μαρτίου 1957), ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, στην παρέλαση της 23ης Απριλίου 1961 και πλήθος άλλοι επιφανείς, Αμερικανοί και Ελληνοαμερικανοί .
Η εκτίμηση του ηρωισμού των Ελλήνων κατά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο από την Αμερικανική κοινή γνώμη, αναδεικνύεται επίσης μέσα από τα δημοσιεύματα της εποχής για την παρέλαση. Έτσι, οι παρελάσεις των ετών 1942 έως και 1947 τυγχάνουν εκτενέστατων δημοσιευμάτων, τα οποία συνοδεύονται μάλιστα και με πρωτοσέλιδες φωτογραφίες από την παρέλαση.
Σημαντικό, επίσης , στοιχείο προβολής, καταγράφεται το γεγονός ότι, στις 25 Μαρτίου 1931 η δοξολογία θα γίνει στον περίλαμπρο Καθεδρικό ναό St. John, του Μανχάταν, o οποίος θα παραχωρηθεί από τον καθολικό Αρχιεπίσκοπο για το σκοπό αυτό, αφού δεν είχε ακόμη κτισθεί ο καθεδρικός ναός της Αγίας Τριάδας στη Ν. Υόρκη. Τριάντα σωματεία και οργανισμοί θα παρελάσουν προς την εκκλησία που έγινε η δοξολογία , με τις σημαίες τους και τα εμβλήματα των συλλόγων τους και στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί δεξίωση στο πολυτελές ξενοδοχείο St. Moritz.
Εκείνο πάντως που δεν είναι ευρέως γνωστό , είναι το γεγονός ότι, μολονότι ως επίσημη χρονολογία διοργάνωσης της εθνικής παρέλασης θεωρείται το έτος 1938, εντούτοις παρέλαση στη Ν.Υόρκη έχει πραγματοποιηθεί πριν από εκατό δώδεκα (112) χρόνια, το έτος 1893 !!
Σίγουρα για την ημέρα αυτή δεν είχε ζητηθεί ειδική άδεια από την πολιτεία, όπως επιβάλλεται σήμερα για την 5η Λεωφόρο, η ομογένεια, πάντως, για λόγους προβολής της, όπως αναλύθηκαν παραπάνω , ζήτησε και τότε επίσημα – σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα των New York Times – από το Δήμαρχο της Ν.Υόρκης , να υψωθεί στο Δημαρχείο της πόλης η Ελληνική σημαία , για να τιμηθεί η εθνική γιορτή των ελαχίστων ομογενών στη Ν. Υόρκη.
Η αλληλογραφία μεταξύ Δημαρχείου και του προέδρου του σωματείου, τότε, των Ομογενών «Αθηνά», και εκδότη της εφημερίδας «Ατλαντίς» στη συνέχεια, Σόλωνα Βλαστού , είναι αποκαλυπτική και απολαυστική συνάμα, όπως μας τη δίνει το άρθρο των New York Times, στις 6 Απριλίου 1893:
«Ευχαρίστως αποδεχόμεθα την τιμητική σας πρόταση,και θα ήμουν ευτυχής αν μπορούσα να ανταποκριθώ σ’αυτήν», αναφέρεται στην επιστολή του Δημάρχου Gilroy, «αλλά σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα δεν είναι δυνατόν να προμηθευθούμε Ελληνική σημαία».
Η άμεση απάντηση – ανταπόκριση του Σ. Βλαστού λύνει το θέμα «Mr Vlastos at once sent word that he will furnish the flag and it will be dully displayed on the city hall to-day», διαβάζουμε στους N. York Times , οι οποίοι πληροφορούν παράλληλα κι ενημερώνουν τους νεοϋορκέζους να μην εκπλαγούν για ποιο λόγο κυματίζει την 6η Απριλίου 1893 (παλαιό ημερολόγιο), η ελληνική σημαία στο Δημαρχείο, με τον χαρακτηριστικό τίτλο του άρθρου «Greece’s Independence Day – That is why the Greek Flag is floating over City Hall»
Το έτος αυτό, μας πληροφορούν οι New York Times , «μια δεύτερη σημαία κυματίζει μπροστά από το Relmer’s Hall , 475 Pearl street , όπου 300 Έλληνες συγκεντρώθηκαν να γιορτάσουν την ημέρα αυτή». Ύστερα από μια ομιλία του Σ. Βλαστού , «παρέλασαν στην Broadway μέσω των οδών Chambers και Canal» . Στη συνέχεια , μας λέει η εφημερίδα «αφού πήραν το υπέργειο τρένο της εποχής, ήρθαν στην ελληνική εκκλησία ( Ευαγγελισμός), στην 53η οδό μεταξύ 8ης και 9ης λεωφόρου, όπου έγινε η δοξολογία». Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δημοσιογράφος παρακολουθεί και περιγράφει στη συνέχεια και το υπόλοιπο πρόγραμμα, σύμφωνα με το οποίο «οι 300 Έλληνες επιστρέφουν στο Relmer’s Hall , παρελαύνοντας μέσω των οδών Roosvelt , Water ,Oliver, Chatham Square και Worth street.!!»
Το ότι η Εθνική παρέλαση αποτελεί το σημαντικότερο ομογενειακό γεγονός κάθε έτους για προβολή του Ελληνισμού των ΗΠΑ , αλλά , και το ότι , κατ’ επέκταση , σκοπός είναι η προβολή της Ελλάδας, φαίνεται από το πλήθος των δημοσιευμάτων σε ομογενειακές εφημερίδες με ολοσέλιδα αφιερώματα και με ευχές οργανισμών, συλλόγων, σωματείων και ιδιωτών.
Αποδεικνύεται επίσης, ακόμα περισσότερο ότι καταβάλλεται ξεχωριστή προσπάθεια προβολής, από τα δημοσιεύματα των αμερικανικών εφημερίδων και κυρίως των New York Times. Η εφημερίδα αυτή, θα έλεγε κανείς ότι παρακολουθεί σε ετήσια βάση το γεγονός αυτό το οποίο προβάλλει πολλές φορές ακόμα και σε πρωτοσέλιδά της, δείγμα και αυτό της καλής πρόσβασης που είχε η ομογένεια στα μεγάλα αμερικανικά έντυπα.
**** Ο κ. Ν. Νικολιδάκης, είναι πρώην Συντονιστής Εκπαίδευσης στο Γενικό Προξενείο της Νέας Υόρκης και του Σικάγο
