Browsing Category
In Greek
Το ενδιαφέρον θέμα της σχέσης της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας και του Χριστιανισμού καθώς και τις διαφορές μεταξύ Επιστήμης και Επιστημονικής Κοσμοθεωρίας πραγματεύεται στην εποχή της παγκοσμιοποίησης στη συνέντευξη που έδωσε στη Νάνσυ Μπίσκα, ο γνωστός καθηγητής Αστροφυσικής κ. Μάνος Δανέζης.
Περιοδικό “Ελληνική Αγωγή”, Ιούνιος 2001
Ν. Μπ. Το αντικείμενο της επιστήμης σας είναι πραγματικά τόσο εντυπωσιακό για όλους εμάς κ. Δανέζη..
Μ. Δ.Εξακολουθώ να πιστεύω πως η Αστροφυσική είναι μία επιστήμη σαν όλες τις άλλες, απλώς εσείς την αντιμετωπίζετε λίγο διαφορετικά, ίσως γιατί πάντα το αχανές σύμπαν, μέσα στο πέρασμα των αιώνων, ενέπνεε στους ανθρώπους μια αίσθηση δέους.
Της Νάνσυ Μπίσκα, περιοδικό Charismag, Sept 2017
Το Κομπολόι, με οποιαδήποτε μορφή κι αν εμφανίζεται, είναι ένα από τα πιο γνωστά, παράξενα και αμφιλεγόμενα αντικείμενα που χρησιμοποίησε ποτέ ο άνθρωπος και η ιστορία του πάντα χάνεται μέσα σε θρύλους, μύθους και παραδόσεις.Το άλλοτε λατρευτικό αυτό αντικείμενο έχει χάσει σήμερα την πρωταρχική κι αληθινή χρηστική και φιλοσοφική του αξία. Μέσα από μια πορεία λήθης έχει καταλήξει ν’ αποτελεί απλά και μόνο ένα διακοσμητικό αντικείμενο ή ένα παιχνίδι των δακτύλων μας σε στιγμές χαράς, λύπης ή ανίας. Ας ανιχνεύσουμε την ιστορική του πορεία μέσα από την έρευνα που έκανε η Γλύκα Μητσιού[1].
Η επικαιρότητα του “μοντέλου” της αρχαίας Σπάρτης: Συνεντεύξεις P. Cartledge, T. Gifueira, O. Murray
Της Νάνσυ Μπίσκα, “Δαυλός”, Τεύχος 250, Οκτώβριος 2002
Εκφράσεις όπως «Βγάζω το ψωμί μου», «Είπα το ψωμί ψωμάκι», «Φάγαμε μαζί ψωμί κι αλάτι» αποδεικνύουν ότι ο άρτος, το ψωμί, υπήρξαν βασικό είδος διατροφής των Ελλήνων από την αρχαιότητα. Δεν είναι τυχαίο, ότι μέχρι και σήμερα, όταν πέσει ένα κομμάτι ψωμιού κάτω, το σηκώνουμε, το φιλάμε και το ξαναβάζουμε στο τραπέζι.
Η πρώτη έκφραση σημαίνει ότι εργάζομαι για να κερδίσω χρήματα που θα μου διασφαλίσουν τα απαραίτητα για τη διατροφή μου που σημαντικότερο κομμάτι της είναι το ψωμί. Την έκφραση «είπα το ψωμί ψωμάκι» τη χρησιμοποιούμε για τις περιόδους εκείνες της ζωής που είναι οικονομικά δύσκολες και μας έλειψε ακόμη και το ψωμί. Όταν θέλουμε να δηλώσουμε πως περάσαμε μεγάλες δυσκολίες με κάποιον συνάνθρωπο μας και δεθήκαμε μαζί του χρησιμοποιούμε την έκφραση «φάγαμε μαζί ψωμί κι αλάτι». Και το ψωμί και το αλάτι υπήρξαν δύο βασικά και φθηνά προϊόντα για τον Έλληνα.
Της Νάνσυ Μπίσκα
Δύο από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας ο Πιττακός ο Mυτιληναίος και ο Περίανδρος ο Kορίνθιος μας άφησαν δύο πολύ σημαντικά αποφθέγματα που μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους, τόσο στη διατύπωση, όσο και στο νόημα και έχουν σχέση με τον “καιρό” και συγκεκριμένα την κατάλληλη ευκαιρία.
Το ένα διατυπώθηκε από τον Πιττακό τον Μυτιληναίο, έναν από τους επτά σοφούς, ο οποίος με δύο λέξεις μας προτρέπει με μία πολύ σπουδαία συμβουλή: “Γνώθι καιρόν”, δηλαδή να γνωρίζουμε την κατάλληλη ευκαιρία. Το δεύτερο, διατυπωμένο κι αυτό με δύο λέξεις, είναι του Περιάνδρου της Κορίνθου. Το απόφθεγμα αυτό αναφέρει: «Καιρόν πρόσμενε», δηλαδή πρόσμενε περίμενε την κατάλληλη ευκαιρία.
Οιωνοσκόπος είναι ο μάντης οι οποίος εξηγεί τη θέληση των Θεών σύμφωνα με το πέταγμα των αρπακτικών πουλιών. Οιωνός στα αρχαία ελληνικά είναι το αρπακτικό πτηνό και το ρήμα σκοπέω,-ώ σημαίνει εξετάζω, παρατηρώ.
Οι οιωνοσκόποι κοιτώντας προς τον Βορρά έβλεπαν τα αρπακτικά πτηνά, δηλαδή τους αετούς, τα κοράκια και τους γύπες. Ανάλογα με το από πού έρχονταν και προς τα που πέταγαν, οι οιωνοσκόποι μπορούσαν να δώσουν μία εξήγηση.
Η εορτή των Χριστουγέννων εντάσσεται σε έναν ευρύτερο κύκλο που ονομάζεται στη λαογραφία «Δωδεκαήμερο». Οι δώδεκα αυτές ημέρες περιλαμβάνουν τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά και την εορτή των Φώτων. Πολλά από τα έθιμα του δωδεκαημέρου έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα και ονομάζονται «διαβατήρια» γιατί ακριβώς μας βοηθούν στη ‘διάβαση’, στη μετάβαση δηλαδή από τη μία εποχή στην άλλη, από τη μία κατάσταση στην άλλη, από τη νεότερη ηλικία στη μεγαλύτερη και ούτω καθεξής.
Ο άνθρωπος πάντοτε διακατεχόταν από τον φόβο για το άγνωστο κατά την κρίσιμη διάβασή του από μια παλαιά κατάσταση σε μια νέα. Γι’ αυτό προσπαθούσε να προλάβει κάθε κακό, να μαντεύσει τι θα γίνει στο μέλλον ή να το προκαλέσει, εάν αυτό ήταν δυνατόν. Έπρεπε λοιπόν να «εκβιάσει την τύχη» ώστε να είναι με το μέρος του ή να παρακαλέσει τον Θεό να ευλογήσει τη νέα περίοδο που έρχεται.
