Πηγή, Εθνικός Κήρυκας, Σεπτέμβριος 8, 2013
Του Θ. Γ. Σπυρόπουλου
Το πρώτο μεγάλο βήμα για την έξοδο από την παρούσα κρίση που ταλανίζει την Ελλάδα είναι οι πολίτες της να εγκαταλείψουμε τον ρόλο του θύματος, την ανασφάλεια και τους φόβους του επικείμενου κακού που επισύρει η έννοια της ανάγκης και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας.
Αναμφίβολα, η κατάσταση στην οποία περιήλθε η χώρα οφείλεται στην κακή διαχείριση των πολιτικών ηγεσιών των τελευταίων δεκαετιών. Κανείς όμως εξ αυτών δεν «…έπεσε από τον ουρανό αλλά εξελέγη» από τους πολίτες, όπως καυστικά έγραφε η γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Rundschau». «Η Bουλή είναι ο καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας. Αυτό που ταλανίζει την Ελλάδα δεν είναι η οικονομική κρίση, αλλά η κρίση του πολιτικού συστήματος. Είναι η κρίση της ελληνικής κοινωνίας», επεσήμανε ο συντάκτης του άρθρου, Γκερντ Χέλερ, σχολιάζοντας την πολιτικοοικονομική κατάσταση στην Ελλάδα.
Είναι, κατά κύριο λόγο, αξιακή η κρίση στην χώρα μας και ακολούθως κοινωνική, πολιτική και οικονομική. Και η αξιακή αυτή κρίση είναι παγκόσμια. Ο σύγχρονος άνθρωπος «ταύτισε την ευημερία με την οικονομική κατάσταση» επεσήμανε εύστοχα ο γνωστός Αστροφυσικός Μάνος Δανέζης σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξή του αναλύοντας τη σχέση της επιστήμης με την κοινωνία.
Πραγματικά ως κοινωνία, ενσυνείδητα, θέσαμε ως πρωταρχικό αξιακό γεγονός τα υλικά αγαθά και την καλοπέρασή μας αδιαφορώντας για την πραγματικότητα που συνδιαμορφώναμε με τη στάση μας. Θέτοντας το ΕΓΩ υπεράνω του ΕΜΕΙΣ, αναζητήσαμε τη βολή μας, υπηρετήσαμε κομματικά συμφέροντα με στόχο να εξυπηρετηθούμε εμείς οι ίδιοι. Ετσι υποθάλψαμε την αναξιοκρατία, την αδιαφάνεια διαφθείροντας την πολιτική και κατά συνέπεια την κακοδιαχείριση της δημόσιας ζωής. Το κυνήγι του προσωπικού βολέματος, η ανοχή της ανομίας, η συνειδητή αυθαιρεσία και η αδιαφορία για το κοινωνικό σύνολο είχε ως αποτέλεσμα να καταργήσουμε την κυριαρχία του λαού και να δώσουμε εν λευκώ εξουσία στους πολιτικούς. Ετσι καταλύθηκε και η έννοια της πραγματικής δημοκρατίας.
Οι βασικοί πυλώνες που συγκροτούν ένα πολιτισμικό ρεύμα είναι η εσωτερική φιλοσοφία, η επιστημονική κοσμοθεωρία, και η κοινωνική φιλοσοφία που συνιστούν ένα ενιαίο και αδιάσπαστο οικοδόμημα. Οι πυλώνες αυτοί πρέπει να ομονοούν και να συμφωνούν επί της ουσίας και όχι να βρίσκονται σε σύγκρουση και αντιπαράθεση. Το σημερινό πολιτισμικό ρεύμα, όπως εξηγούν στο συγγραφικό τους έργο οι Μάνος Δανέζης και Στράτος Θεοδοσίου στηρίχθηκε μόνον στο μέρος του Αριστοτελισμού που έχει να κάνει με το «res», με το «πράγμα», την εξατομικευμένη ύλη, δηλαδή την υλική πραγματικότητα των αισθήσεων. Ο δυτικός πολιτισμός, στηρίχθηκε στο εννοιολογικό περιεχόμενο της ύλης, θεωρώντας την το πρωταρχικό γεγονός του σύμπαντος. Εφόσον λοιπόν η ύλη ήταν το πρωταρχικό συμπαντικό γεγονός, ο άνθρωπος αναζητά την ύλη και τα παράγωγά της, θυσιάζοντας προς όφελός των το σύνολο των αξιών και των ιδεών του.
Οι κλασσικές επιστημονικές θέσεις όμως έχουν ανατραπεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες οδηγώντας σε κατάρρευση το σημερινό πολιτισμικό σύστημα. Οι έννοιες «ύλη», «χρόνος» και «χώρος» αποκτούν μια νέα εννοιολογική χροιά και σημασία με αποτέλεσμα να γεννιέται αναπόφευκτα ένας νέος πολιτισμός, όπου η ύλη δεν αποτελεί πρωταρχική αξία.
Η σύγχρονη επιστήμη και κυρίως η Κβαντική Φυσική δικαιώνουν πανηγυρικά τον Πλατωνικό Ιδεαλισμό, την Προ-Σωκρατική Θετική Ελληνική Σκέψη και την κοινωνική φιλοσοφία του Δήμου, τη γνήσια Δημοκρατία, δηλαδή τη λήψη αποφάσεων και ανάληψη της ευθύνης από μεγάλες κοινωνικές ομάδες και όχι από τους ολίγους.
Η σημαντικότερη επιστημονική διαπίστωση η οποία και οδηγεί στον επαναπροσδιορισμό του πολιτισμού μας είναι η απόδειξη ότι η έννοια της διαιρετότητας και του ότι «εγώ και εσύ είμαστε κάτι άλλο», είναι μία πλάνη των αισθήσεων που οφείλεται στο περιορισμένο των αισθήσεών μας, στη βιολογία και φυσιολογία μας δηλαδή. «Υπάρχει ένα συστατικό, θες να το πεις ενέργεια, θες να το πεις αόρατο κενό, θες να το πεις Θεό;» εξηγεί ο καθηγητής Αστροφυσικής Μάνος Δανέζης. «Αυτή την ενιαία δημιουργία, αυτή την κοχλάζουσα ενέργεια εκεί έξω, όταν την προσλάβει η φυσιολογία του ανθρώπου της δημιουργεί τομές, της δημιουργεί ατομικότητες». Ο Δημόκριτος με σαφήνεια μας λέει πως, «οτιδήποτε αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας είναι ψευδές. Το μόνο πραγματικό είναι ό,τι αντιλαμβάνεται η νόησή μας». Τα ίδια λέει και ο Πλάτωνας. Με τον όρο νόηση εννοούμε τη συνείδηση, που ταυτίζεται με την έννοια του πνεύματος και της ελευθερίας. Σκέφτομαι άρα υπάρχω. Από τη στιγμή που διαθέτουμε νόηση, έχουμε ύπαρξη. Το υλικό μας υπόστρωμα (τα σώματά μας) παρόλα αυτά είναι κομμάτι του φυσικού κόσμου.
Εφόσον δε η νέα επιστήμη έχει αλλάξει το παλιό μοντέλο για το φυσικό νόμο (ύλη, χώρος, χρόνος) καταλήγουμε στο ότι αυτό που ονομάζουμε «άνθρωπος» είναι επίσης ένα κατασκεύασμα των αισθήσεών μας. Όταν λες ότι «όλα είναι ένα», χάνεται η αίσθηση της ατομικότητας, του «εγώ». Συνειδητοποιώντας κανείς ότι δεν είναι αυτό το φθαρτό σαρκίο, δεν είναι πράγμα, θα αντιληφθεί ότι αυτό που βλέπουν οι αισθήσεις είναι μια εικόνα, ένα matrix. Και για να υπάρχει η εικόνα, θα πρέπει αναγκαστικά να υπάρχει κάπου το πρότυπό της. Αν αρχίσει ο άνθρωπος να αναζητάει αυτό το πρότυπο, τότε τίποτα δε θα τον συγκρατεί πια. Μια κοινωνία που θα βάλει το σαρκίο σε δεύτερη μοίρα, χωρίς να το παραγνωρίζει βέβαια, είναι επικίνδυνη για τον παλιό πολιτισμό. Ακριβώς, όμως, αυτή η μεταστροφή είναι επώδυνη. Θα πρέπει να αλλάξουμε συνειδησιακό καθεστώς, καταλήγει ο γνωστός Αστροφυσικός.
Είναι σαφές ότι το μέρος επηρεάζει το σύνολο. Δηλαδή οι ατομικές επιλογές μας επηρεάζουν το κοινωνικό σύνολο και συνδιαμορφώνουν την πραγματικότητα στην οποία ζούμε. Είναι καιρός να επαναπροσεγγίσουμε τους Προ-Σωκρατικούς που υπήρξαν οι θεμελιωτές της φιλοσοφίας, της επιστήμης και του ορθού λόγου: Δημόκριτο, Ηράκλειτο, Πυθαγόρα, Λεύκιππο και τόσους άλλους. Το έργο τους θα μας οδηγήσει στην αυτογνωσία και αφύπνιση σε προσωπικό, εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.
Ως Έλληνες οφείλουμε όχι μόνον να κατανοήσουμε την πλούσια πνευματική μας παρακαταθήκη αλλά έχουμε την ιστορική ευθύνη να συμβάλουμε στη διαμόρφωση του νέου πολιτισμικού ρεύματος για έναν καλύτερο κόσμο.
* Ο Θ. Γ. Σπυρόπουλος διετέλεσε πρόεδρος του Ιδρύματος «Φύτεψε τις Ρίζες Σου στην Ελλάδα» και τ. Συντονιστής Σ.Α.Ε. Περιφέρειας Η.Π.Α.
